Roman Krznaric schrijft in De wonderbox – Verrassende geschiedenissen in levenskunst: ‘Onze maatschappij is vandaag geobsedeerd door één soort liefde. De romantische. Je moet die ene zien te vinden, je soulmate die alles voor je zal zijn, van minnaar tot beste vriend, van speelmaatje tot levenslange compagnon. De sleutel tot geluk op alle vlakken. Daar zouden onze Griekse voorouders van opkijken, want zij hadden een veel bredere kijk op liefde.’

De oude Grieken hadden zes soorten liefde en die zes kwamen weer in verschillende vormen. ‘Uiteraard was er eros, seksuele hartstocht en begeerte. Een gevaarlijk fenomeen omdat het zo irrationeel was, vonden de Grieken. Zoveel verlies aan zelfbeheersing leverde problemen op.’

‘Een veel belangrijkere vorm van liefde was philia, de vriendschap.’ Daarnaast bestond nog ludus, de speelse vorm van liefde maar ook bijvoorbeeld het plezier van gelegenheidsminnaars en dansen. Pragma de volwassen liefde, agape de onzelfzuchtige liefde voor ieder mens en de philauteo, de eigenliefde, niet te verwarren met egoïsme.

Krznaric laat in De wonderbox zien hoe het gekomen is dat alleen de romantische liefde overgebleven is. En dat in dat ene ideaal, die ene speciale persoon, alle andere vormen van liefde samen zouden moeten komen. Maar dat kan natuurlijk niet. Daarom noemt hij het ook de mythe van de romantische liefde, een destructieve culturele erfenis.

En toen begreep ik ineens veel meer van mijn geworstel met relaties en met mijzelf. De relatie met T. was gebaseerd op eros, niet voor niets de gevaarlijkste vorm genoemd. Niet alleen betekende dit, naast heel veel fijne dingen, een hele hoop ellende maar de grootste ‘fout’ die T. en ik gemaakt hebben is, om dat wat er tussen ons was veel meer te laten zijn dan er in zat. Omdat die ene vorm van liefde er was gingen wij er van uit dat alle vormen er in moesten zitten. Dat we ook elkaars beste vrienden, soulmate en levenslange compagnon moesten, kunnen, zijn. Maar omdat minnaars zijn niet hetzelfde is als vrienden zijn en niet per se betekent dat je alles met elkaar kunt en wil delen, dat je elkaar overal bij nodig hebt, is dat veel te veel gevraagd. Dat toch proberen is vaak de dood in de pot en het einde van wat er wel was of zou kunnen zijn. En dat is jammer, heel jammer.

Een mens heeft liefde nodig,  minnaars, vrienden, familie. Ieder vervult een deel hiervan.

Eén persoon kan dat niet allemaal geven maar dat hoeft ook niet. Niet alleen heb je meer mensen nodig maar het legt ook minder druk op die ene speciale persoon. Die zou niet aan alles hoeven te voldoen. Dat geeft rust en ruimte en tegelijkertijd moet je zelf ook erkennen dat je die ander niet alles kan geven en dat hij/zij dat dus ergens anders mag halen. Moet halen.